trosjes hangende bloemknoppen of vruchtjes

Hartvormige bladen. Koepelvormige boom. Geribbelde schors.

l i n d e
(geslacht Tilia)

Het beste moment voor minnaars om elkaar de liefde te betuigen, natuurlijk, dat is in de maand mei. En de beste plaats is dan onder een zoet geurende bloeiende linde.

De linde geniet een bijzondere reputatie. De boom heeft vanouds een enorme geneeskracht tegen alle mogelijke ziektes, zoals epilepsie, hartkloppingen, bloedstolsels, plasproblemen, huidziektes, maag- en darmstoornissen, reumatiek, griep, slapeloosheid, stress, krampen, engazomaardoor. En dus ook tegen een tekort aan liefde. En alle delen van de linde dragen daar elk op hun eigen wijze aan bij, zoals de schors, de bladen, de vruchten, het spinthout. Van de bloesem kun je heerlijke kalmerende thee zetten. En zelfs door alleen maar plaats te nemen onder de linde onderga je de heilzame werking. Ook de bijen hebben de lindebloesem ontdekt, en dat levert dan weer heerlijke rustgevende lindehoning.

Er zijn wel zo'n 25 lindesoorten, maar in Nederland zijn de belangrijkste de zomerlinde (of grootbladige linde, Tilia platyphyllos) en de winterlinde (of kleinbladige linde, Tilia cordata). Een kruising van die twee, de Hollandse linde (Tilia x europaea of Tilia x vulgaris), is al sinds de 17e eeuw de meest aangeplante soort in Noordwest-Europa.
trosjes hangende bloemknoppen of vruchtjes

Hartvormige bladen. Koepelvormige boom. Geribbelde schors.

l i n d e
(geslacht Tilia)

Het beste moment voor minnaars om elkaar de liefde te betuigen, natuurlijk, dat is in de maand mei. En de beste plaats is dan onder een zoet geurende bloeiende linde.

De linde geniet een bijzondere reputatie. De boom heeft vanouds een enorme geneeskracht tegen alle mogelijke ziektes, zoals epilepsie, hartkloppingen, bloedstolsels, plasproblemen, huidziektes, maag- en darmstoornissen, reumatiek, griep, slapeloosheid, stress, krampen, engazomaardoor. En dus ook tegen een tekort aan liefde. En alle delen van de linde dragen daar elk op hun eigen wijze aan bij, zoals de schors, de bladen, de vruchten, het spinthout. Van de bloesem kun je heerlijke kalmerende thee zetten. En zelfs door alleen maar plaats te nemen onder de linde onderga je de heilzame werking. Ook de bijen hebben de lindebloesem ontdekt, en dat levert dan weer heerlijke rustgevende lindehoning.

Er zijn wel zo'n 25 lindesoorten, maar in Nederland zijn de belangrijkste de zomerlinde (of grootbladige linde, Tilia platyphyllos) en de winterlinde (of kleinbladige linde, Tilia cordata). Een kruising van die twee, de Hollandse linde (Tilia x europaea of Tilia x vulgaris), is al sinds de 17e eeuw de meest aangeplante soort in Noordwest-Europa.

Foto's: Nootdorp, Dompcevrin, Montambert (Noord en Oost Frankrijk).
Foto's: Nootdorp, Dompcevrin, Montambert (Noord en Oost Frankrijk).
.
Dit is de ‘Tilleul de Grange Sauvaget’. Deze hoogbejaarde zomerlinde staat in Ivory, een minuscuul dorpje, zo’n 50 km ten zuiden van Besançon. Met een omtrek van meer dan 13 meter de dikste linde van Frankrijk. Hij markeert een (voor ons Nederlanders) historisch en symbolisch moment: geplant in 1477 ter gelegenheid van het huwelijk van Maria van Bourgondië en Maximiliaan I van Oostenrijk. Dus al meer dan 540 jaar oud! Maar wie waren dat, die Maria en Maximiliaan?

Maria (geboren in 1457 in Brussel) was het enige kind van Karel de Stoute. En kleindochter van Filips de Goede, die aardig op weg was om gebieden rond Bourgondië en de Nederlanden te verzamelen en tot een geheel te smeden. Het ging in deze streken namelijk economisch voor de wind, interessant voor een heerser. Maar Filips was intussen overleden, en Karel, zijn zoon en opvolger, sprak vooral de taal van de oorlog. Tot hij in januari 1477 letterlijk zijn kop verloor in de slag bij Nancy, een van de ontbrekende schakels in zijn beoogde rijk.
Zo verkreeg Maria, 19 jaar oud, en berooid vanwege al die oorlogen, het bewind over een lappendeken aan gewesten van Bourgondië tot Holland. Dit ging haar hoog boven de pet, en zo werd zij de gedroomde huwelijkspartner voor tal van Europese prinsen. Vooral koning Lodewijk XI ('de ergste die Frankrijk ooit gekend had' - hij had al meteen na die noodlottige veldslag Bourgondië alvast ingelijfd, omdat dat nu toch zo lekker voor het grijpen lag) had een oogje op haar. Voor zijn zoontje dan, een jochie van nog geen zeven, ook Karel geheten, de latere koning Karel VIII. De verloving was al een feit. Maar Kareltje was nou net de vijand waar niet voor niets die dure oorlogen tegen gevoerd waren.

Een aantal jaren eerder, in 1464, waren de Staten-Generaal van de Nederlanden opgericht, makkelijk voor Filips om de belastingheffingen te regelen. De instabiele situatie die nu ontstaan was gaf de Staten-Generaal de kans om weer meer zelfstandigheid af te dwingen. Vooral belangrijk om de ongewenste afhankelijkheid van Frankrijk te voorkomen. Belasting betalen aan een franse despoot is wel het laatste wat je wil. Een huwelijk met Kareltje zat er dan ook niet in.
Zo verkreeg Maria, 19 jaar oud, en berooid vanwege al die oorlogen, het bewind over een lappendeken aan gewesten van Bourgondië tot Holland. Dit ging haar hoog boven de pet, en zo werd zij de gedroomde huwelijkspartner voor tal van Europese prinsen. Vooral koning Lodewijk XI ('de ergste die Frankrijk ooit gekend had' - hij had al meteen na die noodlottige veldslag Bourgondië alvast ingelijfd, omdat dat nu toch zo lekker voor het grijpen lag) had een oogje op haar. Voor zijn zoontje dan, een jochie van nog geen zeven, ook Karel geheten, de latere koning Karel VIII. De verloving was al een feit. Maar Kareltje was nou net de vijand waar niet voor niets die dure oorlogen tegen gevoerd waren.

Een aantal jaren eerder, in 1464, waren de Staten-Generaal van de Nederlanden opgericht, makkelijk voor Filips om de belastingheffingen te regelen. De instabiele situatie die nu ontstaan was gaf de Staten-Generaal de kans om weer meer zelfstandigheid af te dwingen. Vooral belangrijk om de ongewenste afhankelijkheid van Frankrijk te voorkomen. Belasting betalen aan een franse despoot is wel het laatste wat je wil. Een huwelijk met Kareltje zat er dan ook niet in.
Zodoende werd Maximiliaan (geboren in 1459 in Wenen) de gelukkige bruidegom, een Habsburger, de enig overlevende zoon van keizer Frederik III. Maximiliaan was aartshertog van Oostenrijk en werd later in 1508 keizer van het Heilig Roomse Rijk. Een gewicht van formaat tegen die nare, dictatoriale Fransen. Zo weerhield dit huwelijk ons van de gevreesde samensmelting met Frankrijk. Niet dat het nu (nadat Maria ook nog eens noodlottig van haar paard gevallen was) met Maximiliaan als landsheer zo gezellig werd, maar dat was van later zorg.

Wie weet waren we hier in Nederland en België zonder deze linde wel gewoon gelukkige Fransen geworden, wie zou dat nou niet willen?
Zodoende werd Maximiliaan (geboren in 1459 in Wenen) de gelukkige bruidegom, een Habsburger, de enig overlevende zoon van keizer Frederik III. Maximiliaan was aartshertog van Oostenrijk en werd later in 1508 keizer van het Heilig Roomse Rijk. Een gewicht van formaat tegen die nare, dictatoriale Fransen. Zo weerhield dit huwelijk ons van de gevreesde samensmelting met Frankrijk. Niet dat het nu (nadat Maria ook nog eens noodlottig van haar paard gevallen was) met Maximiliaan als landsheer zo gezellig werd, maar dat was van later zorg.

Wie weet waren we hier in Nederland en België zonder deze linde wel gewoon gelukkige Fransen geworden, wie zou dat nou niet willen?
Deze prachtige en zorgvuldig onderhouden monumentale boom luistert naar de naam 'Hindenburg-Linde'. Volgens het bordje dat er bij staat is deze zomerlinde '1100 Jahre alt'. Maar kenners zijn iets voorzichtiger: zo'n 650 tot 750 jaar. Nog altijd respectabel. In al die jaren heeft hij een stamomvang bereikt van een kleine 12 meter. En een hoogte van meer dan 30. Met de 'damalichen Reichspräsidenten Generalfeldmarschall' Paul von Hindenburg heeft deze boom trouwens helemaal niets te doen. Die was 'wegen seiner großen Verdienste' naamgever van een oneindig aantal straten, scholen en zeppelins, en dus ook van deze enorme linde, die eerder gewoon de 'Große Linde' heette. En in het aanpalende 'Gasthof Hindenburglinde' kun je natuurlijk ook een 'Hindenburg Weiße' trinken, want we bevinden ons in het zuidoostelijkste puntje van Beieren.


w=1

w=2

w=3

w=4

w=5